Jak zaktualizować php WordPress
Wiele osób prowadzących stronę lub sklep internetowy na WordPress nie zdaje sobie sprawy, jak istotna jest aktualizacja php w kontekście stabilności, bezpieczeństwa i wydajności całego środowiska. Nowsze wydania języka php zwykle wprowadzają ulepszenia, które przyspieszają przetwarzanie kodu i minimalizują zagrożenia wynikające z luk w poprzednich wersjach. O ile WordPress sam dba o własne aktualizacje, to zmiana php często zależy od ustawień dostarczonych przez hosting bądź samodzielnej konfiguracji serwera. Czasem na przeszkodzie może stać brak kompatybilności części wtyczek lub motywu, co prowadzi do błędów i wymusza pozostanie przy starych wydaniach. Mimo to warto zrozumieć proces aktualizacji php: od weryfikacji czy istnieją paczki na serwerze umożliwiające wyższą wersję, przez upewnienie się, że wszystkie wtyczki działają prawidłowo, aż po samą konfigurację panelu hostingowego. Dobrze jest też przeprowadzić testy w środowisku testowym lub zachować niezawodny backup, tak by w razie problemów łatwo przywrócić poprzedni stan. Wszystko to sprawia, że aktualizacja php dla WordPress nie sprowadza się do jednego kliknięcia, lecz do świadomego procesu, który zwiększa stabilność i żywotność strony. Poniższe wskazówki mają pomóc w przebrnięciu przez wszystkie etapy krok po kroku, zwłaszcza w sytuacjach, gdy boimy się utraty kluczowych funkcji wtyczek czy problemów z motywami napisanymi w nieco starszych technologiach. Jednocześnie, dzięki nowszej wersji php, osiągniemy znaczne przyspieszenie działania witryny, co docenią zarówno roboty indeksujące, jak i sami odwiedzający, którzy coraz częściej oczekują błyskawicznego ładowania stron.
Weryfikacja kompatybilności i kopie zapasowe przed podniesieniem wersji
Podstawową kwestią, którą należy wziąć pod uwagę przed jakąkolwiek aktualizacją php na stronie WordPress, jest weryfikacja zgodności wtyczek, motywu i całej konfiguracji z docelową wersją. Wiele osób traktuje to po macoszemu, sądząc, że jeśli jedna strona działa na nowszej edycji języka, to u nich również wszystko pójdzie gładko. Niestety, nie zawsze tak jest. Niektóre wtyczki napisane dawno temu, a rzadko aktualizowane, potrafią generować błędy przy funkcjach usuniętych w nowszym php. Z kolei autorskie fragmenty kodu w motywie czy snippetach mogą korzystać ze składni już przestarzałej, co kończy się problemami po przełączeniu wersji. Dlatego pierwszym krokiem jest użycie narzędzi pomagających sprawdzić potencjalne konflikty. Jedną z metod jest uruchomienie wtyczki do sprawdzania kompatybilności, np. php Compatibility Checker, która analizuje aktualne pliki i szuka miejsc w kodzie mogących wywoływać błędy w docelowej wersji języka. Choć narzędzie to bywa nie w pełni doskonałe, wskazuje przynajmniej mocno podejrzane obszary.
Warto też przyjrzeć się sekcji wtyczek: kiedy były ostatnio aktualizowane, co użytkownicy mówią o ich kompatybilności z nowszymi wydaniami php, czy deweloper we właściwościach opisuje, że produkt jest gotowy na php 7.4, 8.0 albo wyżej. Analogicznie, w motywie – szczególnie w obszarze child theme – jeśli wprowadziliśmy jakiekolwiek niestandardowe modyfikacje, używaliśmy starych funkcji lub składni, to bezpieczniej jest skontrolować kod. Brak takiego przeglądu może skutkować poważnymi błędami, a w skrajnym przypadku białym ekranem po aktualizacji.
Równie ważne jest wykonanie kopii zapasowej całej konfiguracji WordPress: plików i bazy danych. Nawet jeśli hoster oferuje automatyczne backupy, dobrze mieć coś pod ręką, choćby w formie wtyczki do backupu, np. Duplicator, UpdraftPlus lub All-in-One WP Migration. W sytuacji, gdyby podniesienie wersji php doprowadziło do nieprzewidzianych konfliktów, można szybko cofnąć się do poprzedniego stanu i tymczasowo zachować działającą instalację. Taki backup bywa zbawienny, szczególnie przy stronach komercyjnych lub intensywnie odwiedzanych, gdzie każda minuta przestoju generuje straty w sprzedaży czy reputacji.
Należy mieć świadomość, że nowsze php jak 8.0 czy 8.1 bywa znacznie szybsze, jednak nie wszystkie wtyczki mogą być na to przygotowane. Bardzo stary motyw, nieaktualizowany od lat, może zawierać funkcje z archaiczną składnią. Jeśli w raporcie widać, że sporo wtyczek wyrzuca ostrzeżenia, warto w pierwszej kolejności je zaktualizować albo znaleźć alternatywy. Lepiej poświęcić trochę czasu na docieranie do najświeższych wersji i weryfikację testową na środowisku staging niż z marszu przenosić witrynę na najnowsze php i dopiero potem szukać, czemu błąd się pojawił. To właśnie testowe środowisko lub lokalna instalacja WordPress pozwala w bezpieczny sposób uruchomić stronę na docelowej wersji języka. Jeśli wszystko jest w porządku, zmiana w panelu hostingu na produkcyjnym środowisku przebiegnie płynnie.
Kolejną kwestią jest zależność od wybranych funkcji systemowych. Niektóre hostingi mają dość restrykcyjne zasady i nie udostępniają wszystkich modułów php w nowszych odsłonach. Może się okazać, że brakuje np. ważnego rozszerzenia gd, soap czy intl, którego używają wtyczki. Wówczas zmiana php, nawet jeśli deweloperzy wtyczek deklarują zgodność, może prowadzić do częściowego niedziałania funkcji. Dlatego konieczne jest zajrzenie do panelu hostingu, czy można swobodnie aktywować rozszerzenia i czy coś nie zostało domyślnie wyłączone. Jeśli natomiast zarządzamy własnym serwerem (VPS lub dedyk), wtedy mamy pełną kontrolę nad instalacją i włączaniem poszczególnych modułów.
Po dopięciu wszystkich szczegółów kompatybilności i zabezpieczeniu kopii zapasowej, można przystąpić do kluczowego etapu – zmiany php w panelu hostingowym bądź edycji pliku .htaccess lub configu serwera. Każdy hosting robi to odrobinę inaczej, ale w większości przypadków wystarczy wejść do sekcji zarządzania wersją php, wybrać docelową liczbę (np. 7.4, 8.0, 8.1) i zatwierdzić zmiany. Po przeładowaniu warto sprawdzić stronę, logi błędów i działanie kluczowych wtyczek, by upewnić się, że nic się nie posypało. Jeśli wszystko działa płynnie, można skorzystać ze wspomnianych narzędzi testujących wydajność, porównując czasy wczytywania przed i po aktualizacji. Nierzadko zauważa się widoczną różnicę in plus, co motywuje do dalszego dbania o aktualność platformy, wtyczek oraz samego WordPressa.
Aktualizacja php w panelu hostingu i dodatkowe techniki konfiguracji
Współcześnie niemal wszyscy usługodawcy hostingowi oferują narzędzia pozwalające łatwo i szybko zaktualizować php dla wybranego katalogu lub całej domeny. Najczęściej spotyka się:
- cPanel – tu wybierzemy „Select PHP Version” bądź „MultiPHP Manager”, a następnie przypiszemy docelową wersję do interesującej nas domeny.
- DirectAdmin – znajdziemy opcję w sekcji „Ustawienia PHP” lub „Wersje PHP”, która pozwoli przełączyć się na nowsze wydanie.
- Plesk – w ustawieniach hostingu widnieje sekcja konfiguracyjna z listą dostępnych wersji, gdzie jednym kliknięciem zmienimy parametry.
Po takiej aktualizacji dobrze jest jeszcze zaznaczyć, jakich modułów php potrzebujemy. Niektóre panele udostępniają listę typu curl, gd, mbstring, soap, imagick. Warto sprawdzić, które z nich są kluczowe dla WordPressa i wtyczek (zwykle gd bądź imagick do edycji grafik, mbstring do operacji na łańcuchach, a soap bywa przydatny w integracjach). Jeśli okaże się, że domyślnie nie zaznaczono required extension, możemy je włączyć ręcznie.
Czasem hosting daje wybór między różnymi trybami interpretacji php: np. cgi, fastcgi, php-fpm. Zwykle php-fpm oferuje lepszą wydajność, szczególnie w zrównoważonym środowisku. Warto jednak przetestować, czy strona reaguje prawidłowo i czy wtyczki cache (np. W3TC, WP Rocket) działają bez konfliktów. Nie ma uniwersalnej reguły: cześć ludzi zyskuje dużo na fpm, inni mają hostingi, gdzie suEXEC cgi sprawdza się równie dobrze.
Czasami, jeśli nasz hosting nie oferuje panelu lub jest to mocno zastrzeżone środowisko, można wykorzystać metody oparte na .htaccess bądź pliku php.ini. W pliku .htaccess da się umieścić linie w stylu:
AddHandler application/x-httpd-php80 .php
co wymusza obsługę php w wersji 8.0. Jednak nie każdy dostawca na to pozwala. W pliku php.ini można z kolei ustalić pewne dyrektywy (np. memory_limit, post_max_size), ale nie zawsze da się tak zmienić wersję samego interpretera. To zależy od polityki usługodawcy. Zwykle najpewniejszym i najstabilniejszym sposobem jest dedykowany moduł w panelu hostingu.
Gdy ktoś ma własny VPS lub serwer dedyk, cała operacja polega na zainstalowaniu paczki php w docelowej wersji i przekierowaniu, by Apache lub Nginx używał tej właśnie instalacji. Można to zrobić np. przez apt-get w systemach Debian/Ubuntu, a następnie skonfigurować php-fpm i VirtualHost, by generował witrynę w tym kontekście. Taki scenariusz bywa bardziej zaawansowany, ale daje pełną kontrolę i niezależność od standardowych ograniczeń hostingu współdzielonego.
Ważnym elementem, o którym ludzie zapominają, jest sprawdzenie w panelu WordPress, zakładka „Narzędzia” → „Stan Witryny”, czy system nie raportuje ostrzeżeń o niezgodności z określoną wersją php. Czasem WordPress zasugeruje, by zaktualizować wtyczkę bądź motyw, bo wykrywa, że docelowe php jest nowsze niż to wspierane. Bywa też odwrotnie – jeśli mamy stary php, „Stan Witryny” upomina nas, by przejść na nowsze wydanie, bo tak rekomenduje ekipa WordPress.
Następnie, po aktualizacji, warto odświeżyć i przetestować kluczowe podstrony, szczególnie te powiązane z koszykiem, zamówieniami (w wypadku WooCommerce) czy integracjami z zewnętrznymi systemami. Lepiej zawczasu wychwycić ewentualne błędy i cofnąć się do poprzedniej wersji php lub szybko poprawić dany fragment. Nierzadko problemem okazuje się drobna niezgodność w wtyczce, która wystarczy zaktualizować bądź zastąpić.
Z punktu widzenia bezpieczeństwa, zmiana php na nowsze wydanie jest ważnym krokiem, ale towarzyszyć mu powinna też ogólna higiena: aktualne wtyczki i motywy, brak zbędnych wtyczek, czyszczenie bazy danych ze starych rewizji. W innym wypadku, nawet z php 8.1, można narazić się na ataki, jeśli posiadamy wystawioną wtyczkę z luką czy stosujemy archaiczny child theme pełen luk w kodzie. Dlatego warto pamiętać, że zmiana php jest elementem większej strategii dbania o stronę: od cache, przez minifikację, po bezpieczeństwo i regularne backupy.
Aktualizacja php w WordPress potrafi przynieść realne korzyści w wydajności (różnice w szybkości generowania strony bywa kilkudziesięcioprocentowe między dawnym 5.6 a 7.4/8.x), a także zwiększa spokój co do zabezpieczeń. Warunkiem powodzenia jest jednak świadome przetestowanie najistotniejszych komponentów i zachowanie możliwości szybkiego rollbacku. Kiedy wszystko się uda, docenisz płynniejsze wczytywanie i zgodność z nowoczesnym ekosystemem wtyczek, co sprawi, że Twoja witryna będzie działać bez zarzutu i sprosta wymaganiom użytkowników oraz robotów wyszukiwarek.